4 lutego 2023 – XXIII Światowy Dzień Walki z Rakiem 2023
(World Cancer Day)
Światowy Dzień Walki z Rakiem został ustanowiony w roku 2000, podczas Światowego Szczytu Walki z Rakiem w Paryżu.
Rak to choroba, w której komórki rozrastają się w sposób niekontrolowany, powodując powstawanie guzów. W krajach Unii Europejskiej nowotwory stały się główną przyczyną zgonów. Rak jest najczęściej diagnozowany u osób w średnim i starszym wieku. Jednak do zmian w komórkach, które prowadzą do nowotworu dochodzi znacznie wcześniej.
Szacuje się, że połowy zachorowań na nowotwory można uniknąć dzięki stosowaniu się do wskazówek zawartych w Europejskim Kodeksie Walki z Rakiem (The European Code Against Cancer), który powstał z inspiracji Komisji Europejskiej. Ma on na celu edukację społeczeństwa na temat działań, które warto podjąć, aby ograniczyć ryzyko zachorowania na chorobę nowotworową.
Europejski Kodeks Walki z Rakiem składa się z dwunastu zaleceń, do których większość ludzi może się stosować bez jakichkolwiek specjalnych umiejętności. Stosując się do tych zaleceń znacząco zmniejszamy ryzyko zachorowania i zgonu z powodu raka.
W profilaktyce nowotworów warto uwzględnić cenne wskazówki zawarte w Europejskim Kodeksie Walki z Rakiem:
1. Nie pal; nie używaj tytoniu w żadnej postaci.
2. Stwórz w domu środowisko wolne od dymu tytoniowego. Wspieraj politykę miejsca pracy wolnego od tytoniu.
3. Utrzymuj prawidłową masę ciała.
4. Bądź aktywny fizycznie w codziennym życiu. Ogranicz czas spędzany na siedząco.
Badania potwierdzają zależność między aktywnością fizyczną a zdrowiem. Zmniejszenie ryzyka wystąpienie nowotworów jest wprost proporcjonalne do stopnia aktywności fizycznej. Nadwaga sprzyja wystąpieniu nowotworów, ponieważ przyczynia się do nieprawidłowych zmian wielu parametrów biochemicznych, bezpośrednio wpływających na metabolizm komórek organizmu.
5. Dieta – codzienne przestrzeganie zaleceń prawidłowego sposobu żywienia.
Jedz dużo produktów pełnoziarnistych, roślin strączkowych, warzyw i owoców; ogranicz spożycie wysokokalorycznych produktów spożywczych (o wysokiej zawartości cukru lub tłuszczu) i unikaj napojów słodzonych; unikaj przetworzonego mięsa; ogranicz spożycie mięsa czerwonego i żywności z dużą ilością soli.
6. Alkohol.
Jeśli pijesz alkohol dowolnego rodzaju, ogranicz jego spożycie. Abstynencja pomaga zapobiegać nowotworom.
7. Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne (dotyczy to szczególnie dzieci). Chroń się przed słońcem, używaj produktów przeznaczonych do ochrony przeciwsłonecznej. Nie korzystaj z solarium.
8. Chroń się przed działaniem substancji rakotwórczych w miejscu pracy. Postępuj zgodnie z zaleceniami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy.
9. Dowiedz się, czy w domu jesteś narażony na naturalne promieniowanie spowodowane wysokim stężeniem radonu. Podejmij działania na rzecz zmniejszenia jego poziomu.
10. Kobiety powinny pamiętać o tym, że karmienie piersią zmniejsza u matki ryzyko zachorowania na nowotwory, więc jeśli możesz, karm swoje dziecko piersią. Hormonalna terapia zastępcza zwiększa ryzyko rozwoju niektórych nowotworów – ogranicz jej stosowanie.
11. Zadbaj o to, aby twoje dzieci poddano szczepieniom ochronnym przeciwko: wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (dotyczy noworodków); wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) (dotyczy dziewcząt).
12. Bierz udział w zorganizowanych programach badań przesiewowych (skrining) w celu wczesnego wykrywania: raka jelita grubego (zalecenie dotyczy zarówno mężczyzn, jak i kobiet); raka piersi (u kobiet); raka szyjki macicy (u kobiet).
źródło:
https://www.gov.pl, https://www.zwrotnikraka.pl
