Krztusiec jest ostrą chorobą dróg oddechowych, głównie wieku dziecięcego, wywoływaną przez bakterie Bordetella pertussis. Charakterystycznym objawem choroby jest długotrwale utrzymujący się napadowy kaszel z wydzieleniem lepkiej plwociny.
Jaka jest droga zakażenia?
- kropelkowa, czyli w czasie kaszlu, kichania, mówienia
- bezpośredni kontakt z chorym.
Najbardziej zakaża człowiek w pierwszych 2 tygodniach choroby. Zakaźność utrzymuje się do 5 tygodni.
Objawy
Objawy są najbardziej niebezpieczne u nieuodpornionych niemowląt i małych dzieci. Łagodniejsze u młodzieży i dorosłych.
W pierwszych tygodniach choroby krztusiec objawia się podobnie do przeziębienia. Występuje wtedy:
- suchy kaszel
- katar
- stany podgorączkowe
- zapalenie gardła.
Objawy typowe dla tej choroby następują później:
- przedłużające się napady uciążliwego długotrwałego kaszlu, który często kończy się:
- głośnym wdechem (zwanym pianiem)
- wymiotami
- bezdechem.
Kaszel o różnym nasileniu może utrzymywać się przez wiele tygodni.
Dlaczego krztusiec jest niebezpieczny
Krztusiec jest najbardziej niebezpieczny dla nieuodpornionych niemowląt i małych dzieci. Może u nich wywołać powikłania jak:
- zapalenie płuc
- drgawki
- encefalopatię – krztuścowe uszkodzenie mózgu, które prowadzi do trwałego kalectwa
- zgon.
Powikłania u nastolatków i dorosłych to:
- omdlenia
- zaburzenia snu
- nietrzymanie moczu i stolca
- złamania żeber.
Leczenie
Podanie odpowiednich antybiotyków zmniejsza ryzyko wystąpienia tych dolegliwości, zwłaszcza jeśli leczenie rozpocznie się jak najwcześniej od wystąpienia objawów. Zwalczanie choroby polega na jej wczesnym rozpoznaniu i wdrożeniu stosownego leczenia. Niemowlęta powinny być leczone w szpitalu. Dostępne są skuteczne preparaty szczepionkowe przeciwko krztuścowi. Wrażliwość na zakażenia osób nieuodpornionych za pomocą szczepień ochronnych jest powszechna. Przebycie krztuśca pozostawia długotrwałą odporność organizmu, ale powtórne zachorowanie jest możliwe.
Szczepienia przeciwko krztuścowi
Zwiększenie odporności populacji przez czynne uodpornienie szczepionką przeciwkrztuścową jest najlepszą metodą zapobiegania rozprzestrzenianiu się tej choroby. Szczepienia ochronne przeciwko krztuścowi, pierwszy raz wprowadzone zostały na świecie w 1931 r. przez angielskiego bakteriologa Artura Gardnera i amerykańskiego biologa Lawrence`a D. Leslie`ego, a do powszechnego stosowania weszły w 1950 r. Od 1960 r. dzieci w Polsce szczepione są przeciwko krztuścowi szczepionką skojarzoną z anatoksyną błoniczą i tężcową (tzw. DiTePer lub inaczej DTPw) w ramach obowiązkowych szczepień ochronnych, dzięki czemu zachorowalność na tę chorobę na przestrzeni lat zdecydowanie zmniejszyła się.
Szczepienia obowiązkowe wykonuje się szczepionką DTP podawaną domięśniowo w schemacie obejmującym szczepienie:
podstawowe:
- pierwsza dawka: w 2 miesiącu życia,
- druga dawka: w 3-4 miesiąca życia,
- trzecia dawka: w 5-6 miesiącu życia,
- czwarta dawka: w 16-18 miesiącu życia.
uzupełniające:
- w 6 roku życia (szczepionką DTaP zawierającą bezkomórkowy składnik krztuścowy),
- w 14 roku życia (szczepionką dTap ze zmniejszoną zawartością komponentu krztuścowego zawierającą bezkomórkowy komponent krztuśca),
Szczepienia zalecane wykonuje się podając dawkę przypominającą szczepionki ze zmniejszoną zawartością komponentu krztuścowego zawierającą bezkomórkowy komponent krztuśca dTpa:
- osobom dorosłym powyżej 19 roku życia (szczepionym podstawowo w dzieciństwie) pojedyncze dawki przypominające, co 10 lat,
- osobom w podeszłym wieku, które ze względu na wykonywane zajęcia są narażone na zakażenie,
- osobom zatrudnionym na oddziałach neonatologicznych i pediatrycznych.
W Polsce zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych szczepienia przeciwko krztuścowi dzieci są obowiązkowe.
Nie rezygnujmy ze szczepień, chrońmy swoje dzieci oraz siebie.
Źródło: https://www.gov.pl/web/wsse-poznan/krztusiec,https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/krztusiec-dlaczego-jest-grozny https://www.adamed.expert/pacjent/choroby- https://www.facebook.com/photo/?fbid=905465218287450&set=a.150216660478980i-objawy/pluca-i-oskrzela/krztusiec